İngiltere’de yayımlanan Financial Times gazetesi, yayınladığı ‘IŞİD AŞ’ yazı dizisiyle, örgütün vergi toplama ve ganimet yoluyla gelir elde etme yöntemlerini açığa çıkaran bilgileri paylaşıyor: “2014′ün yaz aylarında IŞİD, Suriye’nin doğusundaki tüm esnafa ‘Zekat’ adı altında vergi zorunluluğu getirince 26 yaşındaki bakkal Mansur hesap defterini düzenlemeye girişmişti” açıklamasını aktarıyor.

IŞİD’in gelirinin büyük bir kısmını vergilerden elde ettiği belirtiliyor

“Yeni verginin ilanından bir hafta sonra IŞİD militanları Mansur’un bakkalını bastı ve Mansur’u dışarıya çıkartıp içerideki malların sayımını yaptı. Dükkandaki malların perakende fiyatı üzerinden bir vergi belirleyen IŞİD, kırmızı et için ne kadar vergi kesileceğini ise çevredeki bakkaları gezip küçük bir piyasa arştırması yaptıktan sonra belirledi.” ifadesinin yer aldığı haberde, 5 saat sonunda Mansur’un bakkal dükkanındaki mali denetimin bittiği ve 108 dolar bergi borcu kesildiği aktarılıyor. Gerçek ismini açıklamadan konuşan Mansur ‘Bana ‘Zekatını ödemezsen nasıl zafer kazanacağız yalancı’ diye bağırdılar’ diyor.

VERGİLER PETROL KADAR GELİR GETİRİYOR

IŞİD için petrol gelirleri hayati rol oynamaya devam etse de, örgüt kontrol ettiği alanlarda topladığı vergilerle en az petrol geliri kadar kaynak yaratıyor. Toplanan para bir yandan IŞİD savaşçılarına maaş oluyor, diğer yandan da IŞİD’in yönettiği yerlerde sokak temizliği, ekmek yardımı gibi konular için kullanılıyor.

Savaştan kaçıp Türkiye’ye giden Suriyeli bir muhalif grubun lideri, ‘El atmadıkları gelir kaynağı yok’ derken, IŞİD ele geçirdiği bölgelerde önce ‘savaş ganimetlerinin’ toplandığı bir merkez kuruyor. Bankalardan çalınan paralar, el konulan mallar, talan edilen askeri üslerden elde edilen silahlar bu merkezde toplanıyor. Askeri olmayan mallar, daha sonra yerleşim yerinde kurulan ‘ganimet pazarlarında’ satılıyor. Cephede savaşan IŞİD üyeleri malları yarı fiyatına satın alabiliyor.

Suriye-Irak sınırındaki Salihiye kasabasından bir esnaf, ‘Aklınıza ne gelirse alabiliyordunuz. Eviniz için bir kapı, buzdolapları, çamaşır makineleri, arabalar, inekler, mobilyalar…’ diyor. Ganimet satışı gibi tek seferlik gelir kaynakları tükenince, IŞİD uzun vadeli gelir akımı yaratma çabalarına girişiyor. Yerel halk vergiye tabi tutuluyor ve bölgeyi yöneten vali denetiminde kurulan ‘Zekat Konseyi’ para toplama işine girişiyor.

 ÇALIŞANLARDAN 1 YILDA 23 MİLYON DOLAR VERGİ ALINIYOR

Financial Times, sadece Musul’da çalışan ve maaş alan kamu çalışanlarına uygulanan vergiyle örgütün son 1 yılda 23 milyon dolar gelir elde etmiş olmasının mümkün olduğunu belirtiyor. IŞİD’in petrol çıkardığı noktalara düzenlenen saldırılar yoğunlaştıkça, örgütün kontrolü altında yaşayanların hayatı da zorlaşıyor. Petrol gelirleri azalınca IŞİD, vergileri artırıyor.

“Türkiye – Suriye sınırında neredeyse her gün 600′e yakın kamyon Suriye’ye geçmek için sıralanıyor. Tüccarlar ve kamyon şoförleri, kamyonlardaki malların önce muhaliflerin kontrolündeki bölgelerden geçtiğini, ardından da IŞİD bölgelerine gittiğini söylüyor.” bilgisini aktaran gazete, IŞİD’e yemeklik yağ, deterjan ve pirinç satan Mervan adlı tüccarın ‘İşimizin yüzde 90′ını IŞİD’e yapıyoruz… alım gücü onlarda’ dediğini belirtiyor.

YILLIK GELİR VERGİSİ 140 MİLYON DOLAR

“Mervan’ın IŞİD kontrolündeki bölgelere mal satabilmesinin nedeni ise yıllık olarak ödediği ‘Zekat’ olarak gösteriliyor. IŞİD bölgesine giren kamyonlardan alınan ‘gümrük vergisi’ sayesinde örgüt yıllık 140 milyon dolar elde ediyor. IŞİD’in farklı alanlarda farklı vergilendirmeleri var. Varlıklı kişilerden sermayelerinin yüzde 2,5′i oranında ‘Zekat’ alınıyor. Çiftçilerden ise hasadın yüzde 5′i ila 10′u arasında bir vergi alınıyor. Meslek sahibi kişilerse hizmetleriyle vergilerini ödeyebiliyorlar. Örneğin doktorlardan vergi alınmıyor ancak belli bir süre IŞİD hastanelerinde çalışmaları zorunlu kılınıyor.
Financial Times gazetesi, yazı dizisini, ‘Ancak verginin ödenmemesi halinde cezalar da ağır’ ifadesiyle sonlandırıyor.

Kaynak: BBC Türkçe