Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Merkez Bankası’na indirtemediği faizleri kamu bankaları aracılığıyla indirmek istediği yönünde gelen bilgiler bankacılık sektöründe kaygıyla karşılandı.

Kamu bankalarının faizleri piyasa şartları dışında düşürmesi halinde kamu bankalarının mevduat kaybı yaşayacağı, artan zararının bütçe açığını artırıp mali yapıyı bozacağı bildirildi. Kamu bankalarına müdahalenin Merkez’e müdahaleden farkı olmadığını belirten bankacılık uzmanları, böyle bir adımın kurları yeniden yukarı çıkarabileceğini söylediler.

1990’LARA DÖNERİZ

Başkent Üniversitesi Bankacılık ve Finans Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Şenol Babuşçu, piyasaya dışarıdan yapılacak her türlü müdahalenin güven riskini artırıp kurların yükselmesine yol açtığını söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kamu bankalarının faiz indirmesini istediği yönündeki basına yansıyan açıklamalarını değerlendiren Dr. Babuşçu, “Eğer kamu bankaları maliyetin altında bir faiz indirimine gidecek olursa 1990’lı yıllara geri döneriz. O dönemde kamu bankaları zarar ettiği için Türkiye 2000 Kasım ve 2001 Şubat krizlerini yaşadı. Krizin en büyük nedeni buydu” dedi.

MEVDUAT KAYMASI YAŞANIR

2001 krizi sonrasında kamu bankalarının yeniden yapılandırılması sürecinde Ziraat Bankası Genel Müdür Yardımcısı olarak etkin görev de üstlenen Dr. Başbuşçu, kamu bankalarının yüzde 9-10 faizle mevduat toplayıp yüzde 12-13’le kredi verdiğini hatırlatarak şu değerlendirmeyi yaptı:

“Kamu bankaları ya bilançoyu korumak için kredi faizleriyle birlikte mevduat faizlerini de indirecek ya da zararı göze alıp sadece kredi faizlerini aşağı çekecek. Birinci durum olursa, mevduat faizi de düşeceği için kamu bankalarındaki mevduat özel bankalara kaçmaya başlar.

Bu durumda da kamu kredi veremez hale gelir, bilançolar hızla bozulur. İkinci durum olursa, görev zararı bütçeye ek maliyet bindirir. Bütçe açığı artar, bu da mali dengelerin bozulmasına, enflasyonun artışına neden olur.”

KURU ATEŞLER

Dr. Babuşçu, böylesine kritik dönemlerde bankacılık sektörüne müdahaleden kaçınılması gerektiğini de söylerken, aksi durumun piyasalarda güven bozulması, bunun da kurda yeni dalgalanmalara yol açma riski taşıdığını söyledi.

Kamu bankalarının faiz düşürmesi halinde piyasada, “Merkez’e dinletemedi, kamu bankalarına görev verildi” algısının oluşacağını belirten Babuşçu, Merkez’e müdahale ile kamu bankalarına müdahale arasında pek fazla fark yok. Her ikisi de sonuçta piyasaya müdahale anlamına geliyor. Olumsuz etkisi birbirine yakın olacaktır” dedi.