Burcu ORAL EVREN | KARŞI GAZETE ÖZEL

Kadına yönelik şiddeti önlemek için kurulan Meclis Araştırma Komisyonu son toplantısını yaptı. Yaklaşık 2 aydır süren toplantılarda çeşitli sivil toplum örgütlerinin ve bilim insanlarının önerileri tartışıldı.

Komisyonun son olarak dinlediği Üsküdar Üniversitesi Rektörü Profesör Doktor Nevzat Tarhan, kadına şiddetin önüne geçmek için Amerikan ve İngiliz modeli önerdi.

Tarhan'ın önerileri tutanaklara şöyle yansıdı...

DENETİMLİ SERBESTLİK YERİNE TEDAVİ TAKİP SİSTEMİ

"Elektronik kelepçe sonucu düzeltmek için önemli, kimyasal kısırlaştırma sonucu düzeltmek için önemli ama bunların çok sınırlı faydası var. Şimdi, bununla ilgili çeşitli vakalar önümüze geliyor.

Hatta, şu anda, klinikte yatan bir hastamız var, tecavüz potansiyeli olan birisi, pornografi bağımlılığı var. Şimdi, Batı’da bu tecavüz suçlularının veyahut tecavüz suçlularına ilişkili olan kişilere uygulanan programı uygulamaya başladık.

“Red Prevention Center” diye, “RPC” diye bir program var, o programda kadına tecavüz konusunda riskli olan kişilere tıpkı denetimli serbestlik gibi tedavi-takip kontrol sistemi yapılıyor.

POLİS TAKİBİ YERİNE İLAÇ TAKİBİ

Yani, önce beyin plastisitesi bozulmuş mu diye medikal tedaviyle onlar düzeltiliyor.

O belli bir düzelmeye geldikten sonra o kişiye haftada bir bu ilacı alıyor mu, almıyor mu diye kontroller yapılıyor ve agresyonunu azaltacak bir ilaç tedavisiyle haftada bir altı ay takip ediliyor.

Altı ay içerisinde davranışları düzelmişse, ondan sonra rehabilitasyon, altı ay ile iki sene arasında daha seyrek takiplerle devam ediyor. Bu tarz saldırganlık eğilimi olan kişiler böyle sosyal kontrol sistemlerine dâhil edilmeli. 

CEZA DEĞİL, ZORUNLU REHABİLİTASYON

Risk grubundakilere, potansiyel suçlu olanlara ne yapacağız? Orada etik olarak suça ilişkin kişi diye tanımlanıyor.

Suça karışmış değil, suçla ilişkili kişi olarak –RPC dediğimiz “Red Prevention Center”larda- bu kişilere artık bir ceza değil, zorunlu rehabilitasyona alınıyor. Bunun Londra’da olduğunu öğrendik. 

Şimdi, orada genellikle bu kişilerle ilgili denetimli serbestlik sisteminin benzeri şu anda en çok bulduğumuz.

Bağımlılıkta biliyorsunuz madde bağımlısı olan bir kişi bağımlılıkta yakalanıyor, tekrar alırsa ya trafik kazası yapacak ya başkasına zarar verecek.

Bu denetimli serbestlik yasasından sonra bu kişi risk grubunda deniyor. Ondan sonra sen haftada bir gideceksin idrar tahlilin yapılacak, doktor kontrolüne gideceksin, burada eğer doktordan tedavi altındadır raporu getirirsen işine devam et, hayatını sürdür, eğer getirmezsen cezaevine gideceksin deniyor

Bu çok işi yaradı denetimli serbestlikte. Buna gelebiliyorsa kişi sırf bunun için burada özgürlüğü kısıtlanıyor ama etik bu. 

MAHKEMELER ZORUNLU REHABİLİTASYON KARARI VEREBİLİR

Bu denetimli serbestlik sistemi bu şiddet suçlarında da tıpkı bağımlılıkta olduğu gibi uygulanabilir ve böyle bir  modelle özellikle kadına yönelik şiddete karışmış bir kimseyi üç ay altı ay mahkeme kararıyla zorunlu rehabilitasyona yönlendirirsiniz.

Buna denetimli serbestlik sisteminin zorunlu rehabilitasyon olarak uygulanması dediğimiz zaman bu kişilerin büyük çoğunluğu…"

SUÇLULAR BELLİ SEMTLERDE YAŞASIN!

Tarhan, AKP Denizli Milletvekili Nurcan Dalbudak'ın "suçluların ABD'de olduğu gibi belli semtlerde yaşaması ve o  bölgede oturmak isteyenlerin bunu bilmesi" sisteminin Türkiye'de uygulanıp uygulanamayacağı sorusu üzerine bunun mümkün olduğunu söyledi. Tarhan, şu yanıtı verdi:

DERİ ALTINA GPS TAKİP SİSTEMİ TAKILMASI DA TARTIŞILIYOR...

"ABD’deki suçlu semtler veya suçluların bir semtte toplanması Türkiye’de uygulanabilir mi? Tabii, bu çok yaygın orada ve sosyal kontrol sistemi oldukça gelişmiş, iyi, tespit ediliyor.

Hatta, “Bazı kişilere cilt altına GPS takabilir miyiz ve takip edebilir miyiz?” diye de bu tartışılıyor şu anda.

Tabii, böyle durumlarda insan hakları açısından çok tartışma ortaya çıkıyor ve bununla ilgili, cilt altına takıldığında şu anda sürekli bir enerji kaynağı verecek, uzun enerji kaynağı verecek uydudan bir şarj şeyi yok.

Mesela, uzaktan kumandalı şarjlar geliştirilebilirse belki mahkeme kararıyla o da yapılabilecek. Nereye gitti, ne yaptı…

ELEKTRONİK KELEPÇE YERİNE DERİ ALTINA GPS

Elektronik kelepçe yerine belki önümüzdeki yıllarda onlar yapılacak takip açısından. Yani güvenli alanlar, güvenli şehirler oluşturulması ve bu tarz kişilerin yakın takibi, buna insanlık gidiyor.

Akıllı şehirler bunun için yapılıyor işte, akıllı şehirlerde bütün böyle, potansiyel suçlularla ilgili kayıtlar tutuluyor, insanlar takip ediliyor.

Bu, suçun yoğun olduğu, önlenemediği durumlarda bir seçenek olarak düşünülmeli bence. Masum insanlara zarar verme özgürlüğü yok. Bu tarz yasal sorunlar yaşamış bir suçluya sokakta gezerken muhakkak hesap verme duygusunu da hissettirecek şeyler yapmak gerekiyor."

Burcu Oral Evren | KARSIGAZETE.COM.TR