Ekonominin sıkıntıya girdiği dönemlerde can simidi olarak görülen gurbetçi dövizleri artık Merkez Bankası’na gelmiyor. Gurbetçinin kredi mektuplu döviz mevduatı hesabındaki birimi ocak ayı sonu itibariyle 5 milyar dolara geriledi.
Ülke ekonomisinin içinde bulunduğu döviz sıkıntısını aşmak amacıyla gurbetçilerin birikimlerini değerlendirmeleri için 1976’da açılan işçi dövizi hesapları gün geçtikçe azalıyor.
Merkez Bankası’nın kredi mektuplu döviz mevduatı hesaplarına uyguladığı faizleri kademeli olarak düşürmesi bu hesapları her geçen gün eritti. Banka en son bu hesaplara 0,25 oranında faiz uyguluyor.
FAİZLER KADEMELİ DÜŞÜRÜLDÜ
TCMB, kredi mektuplu döviz mevduatı hesabı için gurbetçiye 2008 yılına kadar yüzde 2,75 oranında faiz öderken aynı oran Mayıs 2008’de yüzde 1’e geriledi. 1 Ekim 2010 tarihinden geçerli olmak üzere ise yüzde 0,25 olarak uygulanıyor. Bu çerçevede, faiz oranları aşamalı olarak düşürülünce gurbetçi daha çok özel bankalara yöneldi.
5 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ
2011 yılının ilk çeyreğinde 12 milyar dolar olan yurtdışında yerleşik Türk vatandaşlarının Merkez Bankası’ndaki kredi mektuplu döviz tevdiat hesapları bu yılın ocak ayında 5 milyar dolar seviyesine geriledi. Gurbetçinin Merkez Bankası nezdindeki kredi mektuplu döviz mevduatı hesapları her geçen gün erirken, yurtdışı yerleşiklerin yurtiçi yerleşik bankalardaki yabancı para mevduatı ise sürekli artıyor. 2011’in ilk çeyreğinde 14 milyar 849 milyon dolar olan gurbetçi dövizi özellikle Avrupa ülkelerinde hakim olan krizin de etkisiyle 36 milyar dolara çıktı.
Özel bankalardaki döviz mevduatı üç yılda iki kattan fazla artarken Türk Lirası mevduatı yüzde 25 oranında geriledi. 2011’de 12 milyar 619 milyon dolar olan TL mevduatı bu yılın ocak ayı sonu itibariyle 10,2 milyar dolara düştü.
BANKA YENİ HESAP AÇMIYOR
TCMB 2013’te yaptığı düzenleme ile işçi dövizi hesapları uygulamasını 2014 yılından başlayarak aşamalı olarak son verecek. Bu kapsamda 1 Ocak 2014’ten itibaren yeni hesap açmayan bankada 31 Aralık 2014 tarihine kadar vadesi dolan ve hesap sahiplerince kapatılmayan hesapların vadeleri, aynı vade ve faiz oranları ile bir defaya mahsus olmak üzere yenilenecek.
1 Ocak 2015 tarihinden itibaren ise vadesi dolan hiçbir hesabın vadesi yenilenmeyecek, vadesi dolan hesaplar tahakkuk ettirilen faizleriyle birlikte, sıfır faizli vadesiz hesap olarak takip edilecek.
