Son 5 yılda vatandaşa 14 milyar lira trafik cezası kesildi, bunun 6,9 milyar lirası tahsil edildi. Ödenen ceza, 6,6 milyar liraya mal olan duble yolların maliyetini geçti.

BÜTÇE GELİRLERİ ARASINDA EN ÖNEMLİ KALEMLERDEN

Trafik cezaları sürücülerin korkulu rüyası haline geldi. Cezaların trafik güvenliği ve işleyişine katkıları su götürmez bir gerçek. Cezaların büyük katkı sağladığı diğer bir nokta ise bütçe gelirleri. Trafik para cezalarının boyutu öylesine büyüdü ki bütçe gelirleri içindeki en önemli kalemlerden biri haline geldi. Maliye Bakanlığı verilerine göre bu yılın ilk 9 ayında vatandaşa 3 milyar 647 milyon liralık trafik para cezası kesildi. Ve bunun 1 milyar 464 milyon lirası tahsil edilerek bütçeye gelir olarak kaydedildi. 2011'den bu yana, son 5 yılda tahakkuk ettirilen trafik para cezası tutarı 14 milyar lirayı aşarken bu cezaların 6,9 milyar lirası tahsil edilerek bütçe gelirleri arasına girdi. Diğer bir ifadeyle vatandaş son 5 yılda ortalama kilometre maliyeti 600 bin lira olan 11 bin kilometrelik Duble Yol tutarı kadar (11 bin km yol tutarı: 6,6 milyar lira) Trafik cezası ödedi.

YARISI OTOMOBİLLERE

Türkiye'de yarısını otomobillerin oluşturduğu trafiğe kayıtlı toplam 19,4 milyondan fazla araç var. Otomobil kullananları en az yakıt, Motorlu Taşıtlar Vergisi, Zorunlu Trafik Sigortası, araç bakım giderleri kadar korkutan bir diğer konu ise trafik cezaları. Emniyet Genel Müdürlüğü kayıtlarına göre 2013'te 5 milyon, 2014'te ise 3,6 milyon sürücüye trafik cezası kesildi. 2013'te plakaya kesilen ceza sayısı 8 milyon adede yaklaşırken 2014'te bu sayı 9,5 milyon adedi aştı. Diğer bir ifadeyle 2014'te her iki araçtan biri için plakaya ceza uygulamasına maruz kaldı.

MALİYENİN YENİ GELİR KAYNAĞI

Hem sürücüye hem de plakaya kesilen ceza sayılarının bu denli yüksek olması, bütçe verileri içinde de göze batan bir kalemin ortaya çıkmasına neden oldu. Trafik cezası, trafik işleyişini düzenlemekten daha çok Maliye'nin vatandaştan aldığı yeni bir gelir kalemi oldu. Maliye Bakanlığı verilerine göre vatandaşlar 2015'in ilk 9 ayında 1 milyar 464 milyon liralık trafik cezası ödemek zorunda kaldı. Sürücülerin ödediği toplam trafik cezası tutarı 2014'te 1 milyar 930 milyon lira, 2013'te 1 milyar 656 milyon lira, 2012'de 1 milyar 106 milyon lira, 2011'de 799 milyon lira oldu. 2011'den 2015'in Eylül ayına kadar vatandaşın ödediği toplam trafik cezası tutarı 6 milyar 935 milyon lirayı buldu.

Bütçeye gelir kaydedilen trafik para cezasının tutarı 6,9 milyar lirayı aşsa da vatandaşa kesilen cezaların tutarı bununla sınırlı değil. Tahakkuk ettirilen, yani kesinleşen trafik para cezası tutarı, bütçeye giren tutarın iki katından daha fazla. Maliye Bakanlığı verilerine göre 2015'in ilk 9 ayında tahakkuk ettirilen trafik para cezası tutarı 3,6 milyar lirayı aştı. Bu tutar 2014'ün toplamında 4 milyar lirayı, 2013'te de 3,3 milyar lirayı aşmıştı. 2013'te tahakkuk ettirilen 3,3 milyar liranın sadece 1,7 milyar lirası tahsil edilerek bütçeye gelir olarak kaydedildi. 2014'teki tahsilat oranı da tahakkuka göre yüzde 47 seviyesinde kaldı. Bu durum vatandaşın trafik cezalarını ödeyemediğini gösteriyor.

Kaynak: Koray Tekin/Zaman Gazetesi