'Bedelli askerlik' yapmak için 2011'de 30 bin TL ödeyen ve 10 Aralık 2014'de yapılan değişiklikle bedelli askerlik tutarının 18 bin TL'ye indirilmesi üzerine aradaki 12 bin TL farkın kendisine geri ödenmesi için hukuk savaşı başlatmıştı.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi 2’inci Daire Başkanlığı, Avukat Doğan’ın aradaki farkın iadesine yönelik talebini yasal dayanağı ve hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile reddetti. Kararı değerlendiren Avukat Doğan, “Karara itiraz etmek için, karara karşı aynı mahkeme nezdinde karar düzeltme talebinde bulunacağız” dedi.
“MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI TALEBİ REDDETTİ”
Hürriyet gazetesinden Ayşegül Usta'nın haberine göre, 2011’de çıkarılan yasa ile 30 bin TL ödeyerek bedelli askerlikten yararlanan avukat Baran Doğan, 3 yıl sonra yasada yapılan değişiklikle bedelli askerlik miktarının 18 bin TL olarak belirlenmesine tepki gösterdi. Bedelli askerlik yasasının kabul edildiği 10 Aralık 2014’de Milli Savunma Bakanlığı’na dilekçe veren avukat Doğan, 2011’de ödediği bedelli askerlik ücreti olan 30 bin TL’nin 12 bin TL’sinin yasal faizi ile iadesinin istedi. Milli Savunma Bakanlığı Avukat Doğan’ın talebini “Kanunda iade yapılacağına dair” yasal bir düzenleme bulunmadığı gerekçesi reddetti.
ASKERİ YÜKSEK İDARE MAHKEMESİ, “KOŞULLAR FARKLI”
Avukat Doğan bu kez, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’ne başvurarak aradaki 12 bin TL farkın iade edilmesi için Milli Savunma Bakanlığı’na dava açtı. Doğan’ın talebini reddeden mahkemenin kararında, Avukat Baran Doğan’ın, 15 Aralık 2011’de yürürlüğe giren Bedelli Askerlik Yasası’nda yapılan düzenleme doğrultusunda bedelli askerlik yaptığı hatırlatıldı. Doğan’ın bedelli askerlik yaptığı tarihte yürürlükte olan Bedelli Askerlik Yasa’sı ile 13 Aralık 2014’de yürürlüğe giren Bedelli Askerlik Yasası’nın koşullarının farklı olarak düzenlendiği ifade edildi.
“EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRI DEĞİL”
13 Aralık 2014’de yürürlüğe giren yasa ile sadece bedel miktarının değiştirilmediği, yararlanacak kişilerin hukuki durumları ve başvuru sürelerinin de değiştirildiği belirtildi. Ülkenin ihtiyaçları ve kamu yararı dikkate alınarak, bedelli askerlik koşullarının yeniden belirlenerek düzenlenmesinin “Kanun önünde eşitlik” ilkesine aykırılık olarak değerlendirilemeyeceği anlatıldı. Bu kapsamda öngörülen bedelin 30 bin TL’den 18 bin TL’ye düşürülmesinin de aynı şekilde ‘kanun önünde eşitlik’ ilkesine aykırılık olarak nitelendirilemeyeceği vurgulandı.
“GERİ ÖDEME KOŞULLARINI TAŞIMIYOR”
Kararda, “Söz konusu yasalar, 3 yıl arayla, farklı uygulama sürelerinde ve hukuksal durumları farklı olan kişilere yönelik çıkarılmış, aynı hukuksal durumda bulunan kişilere ayrı kuralların uygulanması söz konusu olmamıştır” denildi.
Avukat Baran Doğan’ın 15 Aralık 2011’de yapılan düzenleme kapsamında 30 bin TL ödeyerek yükümlülüklerini tamamladığına dikkat çekilerek, 13 Aralık 2014’de yapılan düzenlemenin ise Avukat Doğan’a uygulanmasının mümkün olmadığı, geri ödeme koşulların da taşımadığı ifade edildi. Avukat Baran Doğan’ın aradaki farkın iadesine yönelik talebini yasal dayanağı bulunmadığı ve farkın ödenmemesi işleminde herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesi ile reddetti.
“BEDEL TOPLUMSAL İHTİYACA GÖRE BELİRLENMEDİ”
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi’nin kararını değerlendiren Avukat Baran Doğan şunları söyledi: Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, değişen koşullar, kamu yararı ve toplumsal ihtiyaçlara göre yapılan yeni düzenlemelerin hukuka aykırı olmadığını söylüyor. Bedelli askerlik yasası çıkartılması bir toplumsal ihtiyaçtı. Fakat belirlenen bedel bir toplumsal ihtiyaç veya talep nedeniyle belirlenmedi. Bedelli askerlik ücreti belirlenirken ücretin neden bu şekilde tespit edildiğine dair hiçbir hukuksal ölçüt konulmamıştır.
Mahkeme gerekçesinde adeta teknoloji firmalarının pazarlama stratejisinin bir benzerinin devlet tarafından yurttaşa da uygulanabileceğini kabul ediyor. Yani, bir kanun çıkartılarak önce belli bir gelir grubun parası alınabilir, daha sonra fiyat düşürülerek orta gelir grubu, en son seçim vaatlerinde olduğu gibi çok düşük bedelle alt gelir grubu için de bedelli askerlik yasası çıkartılabilir. Devlet bir pazarlama şirketi değildir, devletin yurttaşla her türlü ilişkisi hukuksal eşitlik ilkesi çerçevesinde cereyan etmek zorundadır.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, Anayasa’nın “hukuki eşitlik” ilkesini düzenleyen 10. maddesini hukuksal değil, faydacı yorumlamıştır. Karara itiraz etmek için, karara karşı aynı mahkeme nezdinde karar düzeltme talebinde bulunacağız.
Kaynak: hurriyet.com.tr / Ayşegül Usta