ABD’nin eski büyükelçisi Edelman’dan flaş açıklamalar...
Edelman, New York Times gazetesinde yayımladığı yazısında "ABD'nin Türkiye'yle tehlikeli pazarlığı" başlığı kullanarak çok ilginç açıklamalarda bulundu.
“ABD’nin Türkiye’yle tehlikeli pazarlığı” başlığı taşıyan yazıda Edelman, İncirlik Üssü’nün Suriye ve Irak’a yönelik hava saldırılarında Amerikan güçleri tarafından kullanılmasına uzun müzakereler sonucunda izin verilmesinin uzun vadede ağır bedelleri olabileceğini ileri sürüyor.
TÜRKİYE’NİN İSTİKRARINI OLUMSUZ ETKİLER
Edelman’a göre bu anlaşma gerek ABD’nin IŞİD karşıtı operasyonlarının başarısını, gerekse Türkiye’nin istikrarını olumsuz etkileyebilir. Edelman, Türkiye’nin tutumunu değiştirmesi ve ani bir adımla İncirlik Üssü’nü ABD güçlerine açma kararının, Ankara’nın Suriye stratejisinde köklü bir değişiklikten değil de iç siyasi kaygılardan kaynaklandığını savunuyor.
“YAPILAN SALDIRILAR İŞLERİ DAHA ÇOK KARIŞTIRDI”
2003-2005 yılları arasında Ankara’da büyükelçilik yapan, ayrıca Savunma Bakanlığı’nda politikadan sorumlu bakan yardımcılığı görevinde de bulunan Edelman yazısında şunları söylüyor;
“İncirlik Üssü’nün kullanımına izin verilmesinden kısa süre sonra Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Kürt hedeflerine bir dizi hava saldırısı başlattı. Çözüm yoluna girilmişken çatışmalar yeniden alevlendi. Türkiye, ABD’nin Suriye’nin kuzeyindeki en güvenilir müttefiki olan Suriyeli Kürtleri de sert saldırılar düzenledi. Bu durum işleri daha da karıştırdı.”
“EĞER ESAD REJİMİ VERİLİRSE…”
ABD ve Türkiye’nin Suriye politikalarında, Esad rejimi devrilirse ülkenin nasıl bir hal alacağına dair farklı vizyonların bulunduğunu belirten Edelman, “Washington’un politikası tutarsız ve belirsizliklerle doluydu ama daima çoğulcu, azınlık haklarının güvenceye alındığı bir Suriye istedi. Türkiye ise Esad’ın sert politikalarının ülkeyi radikalleştireceğini erkenden fark etmekle birlikte, Müslüman Kardeşler kökenli kuvvetlerin yönettiği, Sünni ağırlıklı bir Suriye arayışına girmesinin duruma faydası olmadı” yorumunda da bulunuyor.
Edelman yazdığı yazı da özetle şöyle devam ediyor:
“Türkiye’nin Sünni hakimiyeti yönündeki tercihi; Ankara’nın son dört yıldaki esnek sınır politikalarını, radikal Sünni grup El Nusra’ya verdiği örtülü desteği, Musul düşene ve Batılı rehinelerin kafaları kesilene dek IŞİD’i ciddiye almamasını da açıklıyor.”
“ERDOĞAN ÜLKEYİ ERKEN SEÇİME ZORLADI”
“Erdoğan, partisinin Haziran’daki genel seçimde parlamento çoğunluğunu kaybetmesinden bu yana ülkeyi erken seçimlere zorlamaya ve parlamentonun kontrolünü yeniden eline geçirmeye odaklandı.”
“ERDOĞAN OY ÇALMAYI UMUYOR”
“Bunu yapmak için de Halkların Demokratik Partisi’ni (HDP) terörist bir cephe gibi göstererek karalamayı ve Milliyetçi Hareket Partisi’nden (MHP) oy çalmayı umuyor. Mevcut krizi paravan gibi kullanarak Irak’taki PKK militanlarına hava saldırıları, Suriye’deki PYD’ye topçu saldırıları düzenledi. Ayrıca Türkiye’deki Kürtleri hedef alan yeni bir baskı dalgası başladı ki bu da ülkeyi iç savaşa götürme riski taşıyor. Bu strateji Erdoğan’a belki seçim kazandırabilir. Ama IŞİD’e karşı yürütülen savaşı ciddi şekilde baltalayacaktır. PKK ile PYD arasındaki lojistiği ve iletişimi engelleyerek Türkiye, IŞİD’le savaşan en etkin kara gücü olan Kürtleri zayıflatmaktadır.”
"KÜRTLERİ GÖZDEN ÇIKARMAK IŞİD’LE MÜCADELEYE ZARAR VERİR”
“Uzun vadede Kürtleri gözden çıkarmak, IŞİD’le mücadeleye büyük zararlar verir. Çünkü Türkiye’nin, Kürt güçlerin giremeyeceği bir bölge yaratmasına izin verilmesi, ılımlı güçlerin hakim olacağı bir bölge yaratmaz. Nusra ve Ahrar-uş Şam gibi İslamcı örgütler için güvenli bir sığınak yaratır. Eğer Türkiye, Kürtlere karşı savaşını durdurmazsa, ABD’nin Türkiye ile anlaşması bir tür Faust pazarlığı olacaktır. Operasyonlarda kısa vadeli kolaylık sağlanacak diye, uzun vadede Türkiye’yi istikrarsızlaştırmaya ve militanlara karşı verilen savaşta en ağır yükü taşıyan Kürt güçlerin moralini bozmaya değmez.”
“ABD’NİN ELİNDE KOZLAR VAR”
“Şiddet ve isyanla boğuşan bir müttefik, ABD’nin ihtiyaç duyduğu laik, demokratik bir Türkiye’nin çalkantılı Orta Doğu’da üstlenmesi gereken rolü üstlenemeyecektir. Ama ABD’nin elinde kozlar var. Türk yetkililer, umutsuzca Washington’un onayını istiyorlar. ABD bu onayı vermemelidir.”
“DOĞACAK KRİZDE ABD DESTEĞİNİ ÇEKMELİDİR”
“Obama yönetimi, Türkiye’nin üst düzey toplantılara katılımını sınırlandırmalı, istihbarat paylaşımını azaltmalı, Erdoğan’ın politikalarının büyük olasılıkla yol açacağı bir ekonomik krizin gerçekten yaşanması durumunda da uluslararası finans kurumlarında Türkiye’ye verilecek Amerikan desteğini çekmelidir. Türk liderlerin fikrini değiştirmek son derece zor olacaktır. Ama başarısız bir Suriye politikasından ve Erdoğan’ın mutlak siyasi güç inadından kaynaklanan bir girdaba sürüklenmemesi için Türkiye’ye baskı uygulamak gerekmektedir” yorumunda bulunuyor.
Kaynak: BBC Türkçe