Bugün'ün haberine göre; Tür­ki­ye son 10 yıl­da ade­ta borç­lan­ma re­ko­ru kır­dı. Halk bu dö­nem­de ade­ta borç­la tü­ket­me­ye teş­vik edil­di. Ban­ka­cı­lık sek­tö­rü­nün yurt­dı­şın­dan borç ola­rak sağ­la­dı­ğı kay­nak­lar, tü­ke­ti­ci kre­di­le­ri­ne dö­nüş­tü. Tü­ke­ti­ci kre­di­si ve kre­di kart­la­rıy­la va­tan­daş he­nüz ka­za­nıl­ma­mış ge­lir­ler üze­rin­den borç­la­na­rak ge­le­cek­le­ri ipo­tek al­tı­na alın­dı. Ban­ka­cı­lık sek­tö­rü­nün sü­rek­li tü­ke­ti­ci kre­di­le­ri ve kre­di kart­la­rı ile fon­la­ya­rak kay­nak bom­bar­dı­ma­nı­na tut­tu­ğu iç tü­ke­tim can­lan­dık­ça, it­ha­lat, dış ti­ca­ret açı­ğı ve bu­na bağ­lı ola­rak ca­ri açık bü­yü­dük­çe bü­yü­dü. 2013 so­nu iti­ba­riy­le ca­ri açık 65 mil­yar do­la­ra fır­lar­ken ca­ri açı­ğın mil­li ge­li­re ora­nı ise yüz­de 8’e ulaş­tı. Ge­li­nen aşa­ma­da va­tan­daş ban­ka­la­ra; ban­ka­lar ve şir­ket­ler ise yurt­dı­şı kre­di­tör­le­re borç­lu ha­le gel­di.

Yü­k 125 kat art­tı

Ül­ke­de­ki borç se­vi­ye­si­ni de­ğer­len­di­ren CHP Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­sı Umut Oran, son 10 yıl­da borç re­kor­la­rı kı­rıl­dı­ğı­nı be­lir­te­rek, AK­P’­nin ken­di is­tik­ra­rı için hal­kı bor­ca mah­kum et­ti­ği­ni vur­gu­la­dı. Bu­na gö­re AK­P’­nin ik­ti­da­ra gel­di­ği 2002 yı­lı­nın so­nun­da 2 mil­yar li­ra­nın al­tın­da bu­lu­nan top­lam tü­ke­ti­ci kre­di­le­ri, ara­dan ge­çen sü­re­de tam 125 kat ar­ta­rak bu yı­lın ocak so­nu iti­ba­riy­le 249.5 mil­yar li­ra­ya ulaş­tı. Tü­ke­ti­ci kre­di­le­ri­nin 111 mil­ya­rı­nı ko­nut, 8.4 mil­ya­rı­nı ta­şıt kre­di­le­ri, yak­la­şık 130 mil­ya­rı­nı ise di­ğer kre­di­ler oluş­tu­ru­yor. 2002 so­nun­dan bu ya­na tü­ke­ti­ci kre­di­le­ri için­de en hız­lı ar­tış yak­la­şık 417 kat­la ko­nut kre­di­le­rin­de ya­şan­dı.

Va­tan­da­ş 333,6 mil­yar do­lar borçlu

Ora­n, bi­rey­sel kre­di kar­tı bor­cun­da­ki ar­tı­şa da dik­kat çek­ti. Bu­na gö­re ay­nı dö­nem­de bi­rey­sel kre­di kar­tı borç­la­rı 4.3 mil­yar li­ra­dan 84.1 mil­yar li­ra­ya yük­sel­di. Oran, “Böy­le­ce tü­ke­ti­ci kre­di­le­ri ile bi­rey­sel kre­di kar­tı borç­la­rı­nın top­la­mın­dan olu­şan ha­ne hal­kı top­lam borç yü­kü, AKP dö­ne­min­de 52 kat bü­yü­ye­rek 6.3 mil­yar li­ra­dan 333.6 mil­yar li­ra­ya ulaş­tı­” de­di.

80 yılı üçe kat­la­dı

AK Par­ti dö­ne­min­de Tür­ki­ye­’nin dış bor­cu da 3’e kat­lan­dı. Bu­na gö­re 2002 so­nun­da 129.6 mil­yar do­lar olan top­lam dış borç, Ey­lül 2013 ve­ri­le­ri­ne gö­re 373 mil­yar do­lar ola­rak açık­lan­dı. Cum­hu­ri­ye­t’in ilk 80 yı­lın­da olu­şan sto­kun iki ka­tı ka­dar net dış borç­lan­ma­ya gi­dil­di. Ya­ni 80 yı­lın so­nun­da­ki dış borç ba­ki­ye­si, 11 yıl­da üçe kat­lan­dı. 373 mil­yar do­lar­lık dış bor­cun 111.7 mil­yar do­la­rı ka­mu­nun, 5.6 mil­yar do­la­rı Mer­kez Ban­ka­sı­’nın, 255.3 mil­yar do­la­rı ise özel sek­tö­rün. 129,6 mil­yar do­lar­lık bor­cun 64,5 mil­yar do­la­rı ka­mu, 22 mil­yar do­la­rı Mer­kez Ban­ka­sı­’nın ve 43,1 mil­yar do­la­rı ise özel sek­tör bor­cun­dan olu­şu­yor. Dış bor­cun bü­yük bö­lü­mü­nün özel sek­tö­re ait ol­ma­sı do­la­yı­sıy­la AK­P’­nin so­rum­lu­luk­tan ka­ça­ma­ya­ca­ğı­nı ifa­de eden Umut Oran, “Çün­kü özel sek­tö­rün bor­cu da ül­ke­nin bor­cu­du­r” de­di.