Ayşegül KASAP | RÖPORTAJ | KARŞI GAZETE

Türkiye bir hafta arayla üçüncü F4 askeri uçağının düşmesi ve 1 askerimizin şehit olmasıyla tekrar sarsıldı.

Peşpeşe yaşanan benzer kazalar dikkatleri çekerken, Konya'da yaşanan son kazanın olası sebeplerini Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Rektörü, Uluslararası İlişkiler ve Ortadoğu uzmanı Prof. Dr. Sedat Laçiner’e sorduk.

Yine bir F4 uçağımız düştü ve 2 askerimiz şehit oldu. Ne oluyor sizce? Nasıl değerlendiriyorsunuz?

Uçaklarımızın bir kısmı eski. Filomuzda eskime söz konusu…  İkincisi de Türkiye henüz teknoloji  üreten bir ülke değil. Üstelik havacılık alanında, ince teknolojileri üreten bir ülke değil ve daha ziyade biz kaba üretimleri yapıyoruz. Uçağın sacı, kanat vesaire üretimine bile daha yeni başlamış bir ülkeden bahsediyoruz. Hal böyle olunca uçakların bakımı, yenilenmesi biraz sıkıntı oluyor.

GELİŞMİŞ ÜLKELERİN ESKİYEN UÇAKLARINI KULLANIYORUZ

Kullanım süresi bizde -mesajla Amerika kıyaslayınca- biraz daha uzun.  Ya da Almanların filolarından çıkardıkları uçakları biz daha hala kullanıyoruz.  Bazı durumlarda gelişmiş ülke orduları ellerinde eskiyen topları, tankları, uçakları vb. müttefik ülkelere verirler. Onlar da kullanmaya devam ederler.

Ama uçakların beyni yine onlarda olur…

Bu eskime meselesi. Siz bütün araç gereçleri müttefiklerinize göre ve ya rakiplerinize göre daha yaşlı bir filo kullanıyorsanız düşme oranı artar. Bunlar yaşlandıkça bakım ihtiyacı artar. İkincisi de düşme riski artar.  O yüzden filonun gençleştirilmesi bir çaredir ama kalıcı çare teknoloji üretimidir. Yani o teknolojiyi siz üretirsiniz geliştirirsiniz, eskisiyle değiştirirsiniz bunu.

BU UÇAKLAR ÇOK DÜŞÜYOR

1 hafta arayla böyle bir olayın yaşanması tuhaf değil mi?

İstatistiklere baktığınız zaman bu uçakların çok düştüğünü görürsünüz.  Her yıl mutlaka bir kaç tane düşer. Yani kamuoyu bunu çok yakından takip edemediği için bunun farkına varamaz ama bellidir. O yıl içerisinde kaç tane uçağımızın düşeceği bellidir. Ama bu sayı 2 fazla 5 eksik olabilir. Bu birinci boyutu… Meselenin tek bir boyutu olsa onu konuşuruz. Ama bu birinci boyutu…

İkinci boyutunda ise şu var; uçak teknolojisi havacılık teknolojisi hatta bütün savunma sanayi bilgisayar ağırlıklı gelmeye başladı. Ve bilgisayara radar vesaire sistemleri çok gelişti, uydu haberleşmesi çok gelişti. Ve ülkelerin bu savunma sanayilerinde bağlı oldukları, özellikle bazı uydu ve bilgisayar teknolojileri de Amerika gibi bir kaç tane ülkenin tekelinde.

UÇAKLARIN BEYİN KISMINI PAYLAŞMIYORLAR

Yani siz ne kadar motor üretirseniz üretin bir uçağı yetenekler kazandıran bazı makinalar ve teknolojileri üretemiyorsunuz. Ve mutlaka bilgiler bir takım devletlerin süzgecine takılıyor.  Bundan haberdar oluyorlar.

DOSTUNUZU DA DÜŞMANINIZI DA AMERİKA BELİRLİYOR

Uçak aldığınızda masala, dost-düşman yapan özellikleri -beyin diyebilirsiniz ona siz-  beyin kısmını, o teknolojisini satın aldığınız yer çoğu zaman sizinle paylaşmıyor. Yani Amerika göre dost biliyorsunuz, Amerika’ya göre düşman biliyorsunuz. 

UZAKTAN MOTORU DURDURMAK BİLE MÜMKÜN

Şimdi bu uçakların haberleşmesine girmek mümkün, sinyallerine girmek mümkün, artık yeni teknolojiye göre motorunu durdurmak bile mümkün. Yani uzaktan…

UZAKTAN BİRİ UYDUMUZU PARÇALASA TESPİT EDECEK GÜCÜMÜZ YOK

Bir takım şeyler mümkün ama bu bahsettiğimiz, kazalarda diyeyim, buna benzer hususlar var mı bunu tespit edebilecek güç de değiliz.

Yani siz bu teknolojilere sahip olmadığınız için o teknolojinin kullanılıp kullanmadığında bilemezsiniz. Yani çok uzaktan birisi sizin uydunuzu biri teknolojisiyle yaksa parçalasa bunu tespit edecek gücünüz yok.  Çok az ülkede var bazı teknolojiler.

SAVUNMA GÜCÜMÜZÜ ZAAFA UĞRATIYOR

Teknolojimizin eski olduğu ve yeni teknolojilere sahip olmadığımız ortada. Dolayısıyla bu ikisi de bizim savunma gücümüzü zaafa uğratıyor. Bu uçak düşmesi şeklinde de kendini gösterebilir. Taarruz yapmak istediğinizde yapamama şeklinde de karşınıza çıkabilir.

RÖPORTAJ | KARSIGAZETE.COM.TR