Yapılacak hastaneler için yeni modeli bürokratlar "devlet az para ödeyecek" diye savundu. Ancak gerçeğin hiç de öyle olmadığı ortaya çıktı.
Hükümet’in kamu hastanelerini devlet bütçesi yerine Kamu Özel İşbirliği (KÖİ) yöntemiyle özel sektöre ihale etmesi nedeniyle devletin fazladan 6 milyar 894 milyon lira para ödemek zorunda kalacağı hesaplandı.
Sağlık Bakanlığı, şehir hastanelerinin yapımı ve işletmesinde kullanılacak KÖİ modelinin avantajlarını anlatan bir çalışma yaptı. Çalışmada, devletin bütçe kaynaklarını kullanmak yerine KÖİ modeliyle şehir hastanelerini yapması sayesinde kamunun yüzde 31,3 oranında daha az kaynak ödeyeceği iddia edildi.
Bürokratların yaptığı hesaba göre devletin 2 milyar 83 milyon liraya yapıp 25 yıl işleteceği bir hastane, KÖİ yöntemiyle yapılıp işletildiğinde 1 milyar 431 milyon lira mal oluyor. Devlet de bu sayede 651 milyon lira civarında tasarruf sağlıyor.
GERÇEK ASLINDA ÖYLE DEĞİL!
Ancak, KÖİ modelini avantajlı gösteren hesaplamalar, devletin çok yüksek faizle borçlanarak hastane inşaatlarını yapacağı, hastaneleri yüksek maliyetle işleteceği ve büyük risk maliyetlerini üstlenmek zorunda kalacağı varsayımına dayandırıldı. Hesaplama böyle yapılınca ortaya yüzde 31,3’lük farkın çıkması kaçınılmaz oldu.
YATAK BAŞINA MALİYET 55 BİN LİRA
Oysa aynı çalışmada yer alan birim maliyetler, devletin gerçekte hastaneleri KÖİ modeline göre daha düşük maliyetle yapabildiğini gözler önüne serdi.
Çalışmada yer alan teknik verilere göre, devlet hastaneyi kendisi yaptığında bir yatağı 446 bin 111 liraya mal ediyor. Buna karşılık KÖİ yöntemiyle yapıldığında yatak başına maliyet 501 bin 701 liraya çıkıyor. Bu veriler, özel sektöre yaptırılan hastanelerde yatak başına maliyetin 55 bin 590 lira artacağını gösteriyor.
ÖZEL SEKTÖR PAHALI YAPIYOR
Üstelik KÖİ modelindeki pahalılık yatak başına maliyetle de sınırlı değil. Aynı şekilde hastane inşaatlarının metrekare maliyetleri de KÖİ modeline geçildiğinde yükseliyor.
Aynı çalışmaya göre, devletin yaptığı hastanelerde metrekare başına inşaat maliyeti bin 606 lira olurken, KÖİ modelinde bu maliyet bin 709 liraya çıkıyor. Bu veri, özel sektörün yapacağı inşaatların metrekare başına yaklaşık 103 lira daha maliyetli olacağını gösteriyor.
6,9 MİLYAR LİRA FAZLADAN ÖDEYECEĞİZ
Sağlık Bakanlığı, hazırladığı teknik çalışmada, KÖİ modelini kullanarak halen 45 bin 984 olan nitelikli yatak sayısını 2023 yılına kadar 170 bine çıkaracağını açıkladı. Buna göre, 2023 yılına kadar KÖİ modeliyle yatak kapasitesi 124 bin 16 adet arttırılacak.
KÖİ modeliyle yapılacak her bir yatak için ilave 55 bin 590 lira maliyet farkı oluşacağı dikkate alındığında, 6 milyar 894 milyon liralık ilave zararın ortaya çıkabileceği hesap ediliyor.
Kaynak: Erdoğan Süzer/Sözcü Gazetesi