İmara açılan Yassıada’da devam eden inşaatı yerinde incelemek için adaya dün çıkarma yapan uzmanlar, Milletvekilleri ve çevreciler korkunç tahribatla karşılaştı. Tescilli onlarca tarihi yapının bulunduğu adada zemin sert olduğu için dinamitle kazı yapıldığı ortaya çıktı, adada hangi tarihi yapının korunup korunmayacağına ise koruma kurulları ya da ilgili kurumlar değil inşaat şirketinin genel müdürü karar verdi.

Yassıada’daki tarihi eserler hakkında 2000 yılında Kültür Bakanlığı için rapor hazırlayan Arkeoloji Profesörü Erendiz Özbayoğlu Taraf’a yaptığı açıklamada “Adadaki tarihi yapı büyük ölçüde yok edilmiş. Bin, bin 500 civarında da ağaç katli yapılmış” diye konuştu. Demokrasi adası yapılacak diye inşaat başlatılan adada Adnan Menderes’in tutuklu kaldığı odanın bulunduğu bina da yıkımdan kurtulamadı.

ADA ŞANTİYE ALANINA DÖNMÜŞ

Mimarlar Odası, Çevre Mühendisleri odası, İnşaat Mühendisleri odası, CHP İstanbul Büyükşehir belediyesi meclis üyeleri, CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel ve HDP İstanbul milletvekili Beyza Üstün’den oluşan bir grup Yassıada’da devam eden inşaatın çevreye verdiği zararı yerinde incelemek için dün adaya çıkarma yaptı. Tamamıyla şantiye alanına dönen adada da grubu bir yıkım karşıladı. Adada 4. Yüzyıldan kalma tarihi Bizans zindanlarının içlerinin kazılmış olduğu gözlendi. İnşaat firması ise bu kazıların kendileri adaya gelmeden önce yapıldığını savundu. 1863 yılında İngiliz sefiri sir Henry Bulver Lyton’un adaya yaptırdığı şatonun ise kepçe darbeleriyle adeta enkaz haline getirildiği görüldü. Adada Bizans döneminden kalma kayıp büyük çanın akıbeti ise öğrenilemedi.

Görgü tanıklarına göre ise içinde belli miktarda altın da bulunan 400 kiloluk büyük çanın adada bir başka bir yerde saklandığı iddia edildi. Bizans döneminden kalma kilisenin yıkıntıları ise şantiye ve yıkım alanı haline gelmiş adada bulunamadı. Adada incelemelerde bulunan Arkeoloji Profesörü Erendiz Özbayoğlu “Buralarda üzerinde sadece küçük hava deliklerinin olduğu yeraltı hücreleri vardı onlar yok edilmiş. Tarihi yapı büyük ölçüde tahrip edilmiş. Burası tescilli tarihi yapıların olduğu bir alan normalde burada 1 metre bile kazı yapamazsınız ama burada inşaat yapılıyor” diye konuştu.

Mimarlar odası Genel Sekreteri Mücella Yapıcı ise adada yapılan tahribatın büyük olduğuna dikkat çekerek “ Yunus yuvalarının tepesinde dinamit patlatılıyor. Adada hangi tarihi eserin yıkılıp hangisinin korunacağına inşaat şirketinin genel müdürü karar veriyor.

Biz bu projenin iptaline ilişkin dava açtık ama yürütmeyi durdurma kararı verilmediği için davayı kazansak bile ada tahrip edilmiş olacak. Yassıada ve Sivriada torba yasaya konulan bir kanunla bütün denetimlerin dışına çıkarıldı. Böyle bir yasa olmaz. Biran önce yargının yürütmeyi durdurma kararını çıkartması ve adada tespit yapması gerekiyor” diye konuştu. CHP İstanbul Milletvekili Onursal Adıgüzel ve HDP İstanbul Beyza Üstün ise konunun takipçisi olacaklarını söyledi.

Kaynak: Taraf / Sümeyra Tansel