Merkez Bankası Başkanı (TCMB) Erdem Başçı’nın moderatörlüğünü üstlendiği oturumda konuşan Uluslararası Para Fonu Başkanı Christine Lagarde, kesinlik, tahmin edilebilirlik ve istikrarın yatırımlar için son derece önemli kriterler olduğunu söyledi. Lagarde şöyle devam etti: “Bunlar varsa yatırım yapabilirsiniz. Tüm ekonomiler için çok önemli bir konu var. Hepimizin ortak noktası kırılgan toparlanma ve düşük verimlilik. Bu da ekonomileri olumsuz etkiliyor.”
Verimliliği artırmak için üç kilit unsur olduğuna değinen Lagarde, bunlardan ilkinin altyapı yatırımları olduğunu belirtti.
TALEP YETERSİZ
Fransa merkez bankası başkanı Christian Noyer de yatırımlarda istenen ivmenin yakalanamamasını talep yetersizliği ve belirsizlikle açıkladı.
Noyer şunları söyledi: “
Düşük büyüme ortamının arkasında düşük yatırım var. Yatırımların GSYH’ye oranı kriz öncesine göre yüzde 3 daha düşük. Yatırımların düşük olmasının bir nedeni talep yetersizliği. Tasarruflar çok yüksek. Talep ve belirsizlik iki önemli nokta. Avrupa’da son birkaç yılda bunu gördük. Tasarruf neden bu kadar fazla ve yatırıma talep neden düşük diye bakarsak iki önemli etki var nüfusun yaşlanması ve borçluluk seviyesinin hala yüksek olması. Tek başına parasal politikalar bu sorunları çözemez.”
HUKUK ÜSTÜN OLMALI
Meksika Merkez Bankası Başkanı Agustin Carstens da yine güven ve belirsizliğin yatırımlar açısından kilit konular olduğunu vurguladı. Carstens, insan sermayesine yatırım, inovasyon ve teknik değişimleri destekleyen eğitim politikaları, iş ve eğitim dünyası arasında etkileşim ve hukukun üstünlüğü konularının da yatırımların artması için önem arz ettiğine dikkat çekti.
Hindistan Merkez Bankası Başkanı Raghuram Rajan ise genel büyüme sorunlarını sadece parasal politikalarla sınırlamamak gerektiğine dikkat çekerek
“Kamu ve özel sektörün yapacağı yatırımlar ve daha fazla insanın kayıtlı ekonomiye dahil olması, yani kapsayıcılık ve uygulama önemli” dedi.
G20 Taslağı, Fed’in olası faiz artırımının küresel piyasalar risk teşkil ettiği ifadesini içeriyor. Bloomberg News tarafından görülen bildiri taslağında, “Ekonomik görünümün gelişme göstermesine paralel olarak, para politikasında sıkılaşma bazı gelişmiş ekonomilerde daha yüksek ihtimalli ki bu durum finans piyasalarındaki belirsizliğin ana kaynaklarından bir olmayı sürdürüyor” ifadeleri yer aldı.
Taslak aynı zamanda finans piyasalarında son dönemde yaşanan oynaklığa değiniyor ve potansiyel yansımaların izlenmesi gerektiğini ifade ediyor.
GENÇLER İÇİN ORTAK ÇAĞRI
G20 ülkelerindeki işverenleri temsilen B20 ve çalışanları temsilen L20’nin önde gelen isimleri, istihdamın artırılması, büyümenin canlandırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi amacıyla ortak bir deklarasyona imza attı. Şu öneriler yer aldı.
1 İstihdamla ilgili kalıcı çözüm için genç istihdamına yönelik yapısal önlemler hızlı biçimde alınmalı. Ulusal çıraklık sistemleri teşvik edilmeli.
2 Özel sektör kadar hükümetler de somut önlem almalı. Eğitim ve öğretim iyileştirmeli.
3 İnsani sermaye yatırımları artırılmalı, adil ücret politikaları teşvik edilmeli.
4 Toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanması için hükümetler harekete geçmeli.
5 Uluslararası Çalışma Örgütü’nün kabul ettiği kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye ilişkin tavsiyesi uygulanmalı.
6 Ekonomik ve sosyal politikaların oluşturulmasında, işveren ve işçi kesimi etkin rol oynamalı.
KÜRESEL İŞSİZLİK DURDURULAMIYOR
G2 0 Çalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısı, Ankara Bildirgesi’nin kabul edilmesi ile sona erdi. Küresel işsizliğin artmaya devam ettiğine işaret edilen bildirgede, birçok G20 ülkesindeki ekonomik büyümenin de 2008 küresel mali krizinden kaynaklanan iş açıklarını kapatmada yetersiz kaldığı belirtildi.
G20 zirvesinde liderlere sunulacak 24 maddelik bildirgede özetle şu değerlendirmeler yer aldı:
* Küresel işgücüne katılım ve verimlilik artışı görece düşük seyrederken, küresel işsizlik artamaya devam etti.
* Birçok G20 ülkesindeki ekonomik büyüme, 2008 küresel mali krizinden kaynaklanan iş açıklarını kapatmada yetersiz kaldı. İstihdam artışını desteklerken aynı zamanda iş kalitesini güçlendiren, çalışma hak ve ilkelerine saygı gösteren ve eşitsizlikler ve kayıtdışılıkla etkin bir şekilde mücadele eden politikalara ihtiyaç var.
* İşsizlik ve eksik istihdamın ücretler üzerinde olumsuz baskı oluşturduğunu ve artan eşitsizliğe sebep olduğunu biliyoruz.
* Birçok G20 üye ekonomilerindeki artan eşitsizliklere ilişkin uzun dönemli eğilim, liderlerimizin güçlü, sürdürülebilir ve dengeli büyüme hedefleri ile uyumsuz.
* Etkin ve adil bir şekilde yönetildiğinde, sorunlara rağmen işgücü hareketliliği büyümeye katkı sağlama potansiyeline sahip.
* Kaliteli eğitime sınırlı erişim, okuldan işe başarılı bir geçişin önündeki engeller ve beceri uyumsuzluğu varlığını sürdürüyor.
* Genç insanların eğitime, mesleki eğitime ve işe yerleştirilmelerini ve uzun sürelerle iş hayatından uzak kalmalarını engelleme taahhüdümüzü yeniliyoruz.
* Liderlerimize 2025 yılı itibarıyla işgücü piyasalarından sürekli olarak dışlanma riskiyle en çok karşı karşıya olan düşük nitelikli genç bireylerin oranını yüzde 15 azaltmayı tavsiye ediyoruz.
* Hızlı, yenilikçi, esnek ve etkin çözümler sağlanması yoluyla istihdamı desteklemenin önemine vurgu yapıyoruz.
* Nüfuslarımızın yaşlanmasının işgücü piyasalarımıza getirdiği zorluklar ve fırsatların farkında
yız. İleride G20 işgücü piyasalarının karşılaşacağı demografik sorunları araştıracağımızı kabul ediyoruz.
Kaynak: Cumhuriyet / Mustafa Çakır - Pelin Ünker