Kültepe’deki arkeolojik kazılarda sosyal yaşama ilişkin çok önemli tabletler bulundu. 4 bin yıllık tabletlerde; kadın haklarından, çocukların evlat edinilmesine, beşik kertmesinden, gelin-kaynana kavgasına kadar pek çok konuların işlendiği ortaya çıktı.

“4 BİN YIL ÖNCE ANADOLU’DA YAZI VARDI”

Kültepe Kazı Başkanı Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu, 2015 dönemi kazı çalışmalarının haziran ayında başladığını hatırlatarak 4 bin yıl öncesine ait sosyal yaşamla ilgili değerli bilgilere ulaşıldığını açıkladı. Kültepe’deki Kaniş Karum medeniyetinin M.Ö. 4 binli yıllarda bile yazışmalar ve yazılı belgelerin tutulduğu ilk ören yerlerinden biri olduğunu belirten Prof. Dr. Kulakoğlu, Anadolu’nun bu kısmının 4 bin yıl önce okuma yazma öğrenirken batıda henüz yazının olmadığına dikkat çekti.

“23 BİNDEN FAZLA TABLET”

Çalışmalarla ilgili bilgi veren Kulakoğlu, şunları söyledi: “Kazı alanında bir tepe kısmımız var, bir de aşağı şehrimiz var. Karum dediğimiz alanımız var. Günümüzden 4 bin yıl öncesine ait yapı katlarını araştırmak istiyoruz. Kültepe’de yapılan Karum adı verilen Asurlu tüccarların gelip yerleştiği alanda da çalışmalara devam etmek istiyoruz. Kültepe, Anadolu tarihini başlatan bir yer. İlk yazılı belgeler Kültepe’de çıkıyor. Tam 4 bin yıl önce Kayseri’deki insanlar okumayı, yazmayı başka yörelerden çok daha erken öğreniyor. Anadolu’nun bu kısmı o zamanlar okuma ve yazmayı öğrenirken mesela batıda henüz yazı yok. Batıda daha sonraki dönemlerde yazı ortaya çıkıyor. Anadolu’nun belki aydınlanmasının başladığı nokta burası, Kültepe. Anadolu insanı okumayı yazmayı burada öğreniyor. Malum gelen tüccarlar sayesinde ekonomik aktivitelerini, her türlü etkinliğini kaydettiklerini biliyoruz. Kazılarda bulduğumuz 23 bin küsur tablette bunları okuyoruz. 23 bin 500 civarındaki tabletlerin büyük bir kısmı ticaretle ilgili, ekonomi ile ilgili.”

GELİN-KAYNANA KAVGASI DA TABLETLERDE!

Kazı alanında bulunan tabletlerin, ticari yaşamın yanı sıra sosyal yaşamla ilgili de çok önemli bilgiler içerdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu “Aslına bakarsanız dünyada ve Anadolu içinde aynı şekilde daha 4 bin yıl öncesinden basit anlamda söylüyorum, kadınların haklarından başlayarak, çocukların evlat alınmasından ya da beşik kertmesine kadar aklınıza gelebilecek o dönem dünya görüşlerindeki her türlü medeni ve sosyal bilgilere ulaşabiliyoruz. Onun dışında bir kadının kocasına yazdığı aşk demeyim ama duygusal mektuplar var. Öbür taraftan da bir gelinin kaynanasından şikayet ettiği mektuplar da var. Bunları normal şartlarda herhangi bir resmi kayıtta bulamazsınız. İmparatorluk arşivi alsanız da yoktur. Orada resmi kayıtlar vardır. Bizde bunlar da mevcut.” diye konuştu.

“KAPADOKYA’DAKİ EN BÜYÜK MÜZE”

Kulakoğlu, Kayseri’de kurulması planlanan arkeoloji müzesinde söz konusunu eserlerin sergileneceğini ve bu müzenin Kapadokya’nın en önemli müzelerinden birisi olacanı da sözlerine ekledi.

Kaynak: DHA