Türkiye OECD bünyesinde, medyan ücretlere göre en yüksek asgari ücret ilan eden ülke konumuna da geldi.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) “Kriz Sonrasında Asgari Ücretleri Ödenir Kılma” başlıklı bir Politika Notu hazırladı. Asgari ücretin yaygın ama tartışmalı bir yöntem olduğunu belirten OECD, asgari ücretin “kapsayıcı büyüme” çerçevesinde düşük kazançlı işçileri destekleme amaçlı kullanıldığını bildirdi.

Bu tür desteğin asgari ücret dışında kamu transferleri gibi benzer politikalarla yapılıp yapılamayacağı konusunda görüşler bulunduğunu belirten OECD, düşük gelirli işçileri destekleme politikası tercihinde dengeli bir değerlendirme yapmak için “Asgari ücretle çalışan işçilerin maliyeti, eve götürdükleri net ücret ve bundan yararlanan işçi sayısı” gibi üç konunun değerlendirilmesi gerektiğini kaydetti. Notta şöyle denildi:

“Asgari ücret seviyeleri ülkeler arasında önemli ölçüde değişiyor. Bu sıklıkla, asgari ücreti ücret spektrumunun tam ortasıyla (medyan ücret) karşılaştırarak gösteriliyor. Buna göre asgari ücret, medyan ücretin yüzde 40’ına ya da daha azına karşılık geldiği Çek Cumhuriyeti, Meksika, ABD, Estonya ve Japonya ile yüzde 60’ına karşılık geldiği Slovenya, Fransa, Şili ve Türkiye’deki oranlar arasındaki spektrumda farklı uygulanıyor. Kayıtlı sektörde medyan ücretin yüzde 80’inden fazlasının uygulandığı, henüz OECD üyesi olmayan Kolombiya ise üye devletlerin tümünden daha yüksek asgari ücret ödüyor.”

“TÜRKİYE’DE ASGARİ ÜCRET/MEDYAN ÜCRET ORANI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE AZALDI”

OECD’ye göre son yıllarda birçok üye ülkede asgari ücret yüksek tutuldu ve artan kalıcı işsizliğe, durgun hatta azalan ücretlere ve özellikle en yoksul aileler arasında daha sık görülen ücret düşüşleri bağlamında düzenlendi.

Not’ta, “OECD ülkelerinde reel saatlik ücretler 2013 öncesi dört yılda ortalama yüzde 0.2 arttı ve işlerini kaybetmeyen işçilerin yarısı kriz öncesi dönemde reel ücret kesintisine maruz kaldı.

Yunanistan, asgari ücreti kriz önlemi çerçevesinde düşürdü ve asgari ücret/medyan ücret oranı İrlanda, İspanya ve Türkiye’de de önemli ölçüde azaldı. Ancak diğer ülkelerdeki asgari ücretler kimi zaman yavaşladı ya da en düşük ücretle çalışan işçilerin reel ücret kayıplarını engelledi” denildi.

Asgari ücrette 2007-2013 arası en büyük görece artışlar, asgari ve medyan ücretler arasındaki farkın yüzde 10’a gerilediği Slovenya ve Polonya ile OECD üyesi olmayan Letonya’da yapıldı.

MEDYAN ÜCRETE GÖRE İLAN EDİLEN BRÜT ASGARİ ÜCRETTE TÜRKİYE OECD BİRİNCİSİ

Nota göre, bir ülkedeki medyan ücrete oranla kriz öncesi (2007) ve kriz sonrası (2013) itibarıyla en yüksek vergi öncesi asgari ücret sıralamasında ilk sırada Türkiye yer aldı. Yani medyan ücrete göre en yüksek asgari ücret veren OECD ülkesi Türkiye oldu. Ancak bu oran Türkiye’de 2013’te 2007’ye göre azaldı. 2007’de daha yüksek, yani medyan ücretin yüzde 71’i oranında asgari ücret ilan eden Türkiye’de oran kriz sonrasında yüzde 70’in altına indi.

İrlanda, Yunanistan, İspanya ve Çek Cumhuriyeti’nde de krizde asgari ücret oranı düştü.

Asgari ücretleri, medyan ücretlerine göre en yüksek OECD ülkeleri şöyle: 1. Türkiye, 2. Şili, 3. Fransa, 4. Slovenya, 5. Yeni Zelanda, 6. İsrail, 7. Portekiz, 8. Avustralya, 9. Macaristan, 10. Belçika, 11. Polonya, 12. İrlanda, 13. Almanya, 14. Hollanda, 15. İngiltere, 16. Slovakya, 17. Yunanistan, 18. Kore, 19. Kanada, 20. Lüksemburg, 21. İspanya, 22. Japonya, 23. Estonya, 24. ABD, 25. Meksika, 26. Çek Cumhuriyeti.

DOLAR BAZINDA TÜRKİYE OECD 20’NCİSİ

Türkiye satın alma gücü paritesine göre, dolar bazında, 2013 itibarıyla net asgari ücrette ise 26 ülkeli OECD sıralamasında 20’nci oldu.

Saat başına net asgari ücret sıralaması şöyle (dolar/saat): 1. Avustralya (9.5), 2. Lüksemburg (9.1), 3. Belçika (8.8), 4. İrlanda (8.5), 5. Fransa (8.2), 6. Hollanda (8.1), 7. Yeni Zelanda (7.5), 8. Almanya (7.2), 9. Kanada (7.1), 10. İngiltere (7), 11. ABD (6.2), 12. Kore (5.9), 13. Japonya (5.5), 14. İspanya (5.4), 15. Slovenya (5.1), 16. İsrail (4.9), 17. Yunanistan (4.5), 18. Portekiz (4.4), 19. Polonya (3.6), 20. Türkiye (3.5), 21. Slovak Cumhuriyeti (3), 22. Çek Cumhuriyeti (2.9), 23. Macaristan (2.6), 24. Estonya (2.5), 25. Şili (2.2), 26. Meksika (1).

İncelemeye 27’nci ülke olarak katılan henüz OECD üyesi olmayan Letonya’da asgari ücretli saatte 1.5 dolar kazanıyor.

TÜRKİYE ASGARİ ÜCRETE YÜKSEK VERGİDE OECD 6’NCISI

Brüt asgari ücrette “işçinin ödediği vergi ve sosyal katkı payının” büyüklüğü açısından Türkiye OECD 6’ncısı oldu. OECD üyesi olmayan Letonya dâhil edilirse Türkiye 7’nciliğe iniyor.

Türkiye’de asgari ücretten kesilen vergi ve prim oranı brütün yüzde 21’i dolayında. Brüt asgari ücrette işçinin vergi ve prim yükü, ülkelerin medyan ücretlerinden düşük. Asgari ücrette işçiye en fazla vergi ve prim yükü binen OECD ülkeleri şöyle sıralandı: 1. Macaristan, 2. Polonya, 3. Almanya, 4. Slovenya, 5. Fransa, 6. Türkiye, 7. Hollanda, 8. Şili, 9. Belçika, 10. Japonya, 11. Yunanistan, 12. Lüksemburg, 13. Estonya, 14. Yeni Zelanda, 15. ABD, 16. Slovak Cumhuriyeti, 17. Kanada, 18. Çek Cumhuriyeti, 19. Portekiz, 20. İngiltere, 21. Kore, 22. İsrail, 23. Avustralya, 24. İspanya, 25. İrlanda, 26. Meksika.

Brüt asgari ücrette “işverenin ücret vergileri ve sosyal katkı payının” büyüklüğü sıralamasında ise Türkiye, 27 OECD ülkesi arasında 12’nci (adaylık başvurusu olan Letonya dâhil edilirse 13’üncü) durumda. Birçok ülkede işverene medyan ücrette uygulanan vergiler asgari ücret için de geçerli.

ASGARİ ÜCRETLİ YOKSULLUĞU AŞABİLMEK İÇİN HAFTADA 50 SAAT ÇALIŞMALI

Notta, asgari ücret alan bir işçinin yoksulluk sınırını aşmak için haftada kaç saat çalışması gerektiğini inceleyen bölüm de yer aldı. Buna göre Türkiye’de “asgari ücretli bir kişinin çalıştığı, iki çocuklu ailenin” yoksulluk sınırını aşabilmesi için haftada 50 saat çalışılması gerekiyor. Türkiye bu sonuçla OECD içinde en fazla çalışması gereken işçileri bulunduran 15’inci ülke oldu.

OECD üyesi ülkelerde 2013’te asgari ücretlilerin yoksulluk sınırını aşmak için haftada çalışmak zorunda oldukları saat sayısına göre yapılan sıralama şöyle (çalışılması gereken saat sayısı): 1. Çek Cumhuriyeti (86), 2. Estonya (75), 3. İspanya (73), 4. Slovak Cumhuriyeti (71), 5. Yunanistan (70), 6. İsrail (69), 7. Güney Kore (68), 8. Slovenya (66), 9. Portekiz (64), 10. Polonya (64), 11. ABD (61), 12. Hollanda (60), 13. Şili (56), 14. Kanada (55), 15. Türkiye (50), 16. Macaristan (49), 17. Belçika (49), 18. Yeni Zelanda (43), 19. Almanya (44), 20. Fransa (40), 21. İngiltere (26), 22. İrlanda (20), 23. Avustralya (19), 24. Lüksemburg (9). 

Kaynak: ANKA