Doğa yeni bir yıla, yılbaşı kartpostallarını aratmayan bir görünümle yoğun kar yağışı altında girmemizi sağladı. Yağan kar başta İstanbul olmak üzere hava kirliliğini de bir nebze olsun azaltmayı başardı. Ancak günümüz insanı kuşkucu, şüpheler ile dolu. Son günlerde İnternet üzerinde dolaşan videolarda insanlar dışarıdan topladıkları karları top haline getirdikten sonra çakmak yardımı ile ısıttıklarında kar kütlesinden su damlamadığını ve plastik bir kokunun burunlarına geldiğini belirterek yağmakta olan kar ile ilgili şüphelerini dile getirmeye başladılar. Bu konuyu araştırdık ve bilimsel açıklamalara ulaştık. Metabunk sitesinin Admin'i, Mick West'in bu konudaki açıklayıcı yazısı çevrildi.

 Yayınlanan videolarda neler gerçekleştiğini ve ortaya çıkan soruları önce bir listeleyelim.

 A- Toplanan kar avucunuzda sıkıştırdığınızda tam manası ile katılaşmıyor ve gevşek kalıyor. Kar çakmak ile ısıtılınca eriyor fakat erime esnasında çok fazla su çıkmıyor. Kar eridikçe vıcık vıcık bir şeye dönüştüğüyle kalıyor.

 B- Çakmak ile ısıtmaya çalıştığımız zaman ateş ile temas eden yerde kar kütlesinin karardığını görüyoruz. Hemen ardından burnumuza yanık plastik kokusu geliyor.

 Burada bir örnek üzerinde deneme yapıyoruz. Öncelikle unutmamak gerekir ki, sanıldığının aksine kar içerisinde çok az su bulunurken kütlenin geri kalanı büyük ölçüde havadan oluşmaktadır. Bir çakmak vasıtası ile kar kütlesini eritmeye çalıştığımızda bu sebeple çok az su çıkması ya da hiç çıkmaması doğaldır. Bu durumda kar kütlesi ısındıkca eriyecek ancak suya dönüşmeden buharlaşacaktır. Ancak buradaki önemli husus, denemeyi yapanların hemen her biri eritme işlemini yarıda kesiyor oluşlarıdır.

KAR ERİMEDEN ATEŞİ TUTMAYI BIRAKIYOR

 İncelediğimiz videolardan birisinde kar kütlesi tam manası ile erimeden kullanıcı ateş tutmayı bırakıyor. Yarısına kadar erittiği kar büyük ölçüde ilk ısınan hava olması sebebiyle buharlaştı. Geriye kalan su ise erimeye fırsat bulamadan kişi ateş tutmayı bıraktı. Halbuki biraz daha devam etse masanın üzerinde bir miktar su birikintisi oluşmaya başlayacaktı.

 Benzer denemeyi buz ile yaptığımızda buz kütlesi hızla ve belirgin bir şekilde su birikintisi oluşturmaktadır. Bunun sebebi, buzun içeriğinin %100'e yakın kısmının su olmasından kaynaklanmaktadır. Buzun içeriğinde kar kütlesi kadar yoğun bir hava içeriği bulunmaz.




Bir diğer önemli husus çakmak ve içerdiği bütan gazının kalitesi. Bilindiği üzere bütan farklı rafine oranları ile satılır. 1x bütan daha kirli iken 4x bütan daha rafineri daha temizdir. Çakmağı kar kütlesine ne ölçüde yaklaştırdığımız da kar üzerinde is bırakma olasılığının değişmesine sebep olacaktır. Eğer çakmak çok yakın olursa gaz tam manası ile yanmaya fırsat bulmadan kar üzerine yapışabilir. Fakat çakmak ateşinin en uç kısmı, en sıcak ve gazın en güçlü yandığı, en az is bırakacağı yeri olacaktır. (Sigaranızı yakarken çakmak ateşinin dip kısmına tutarsanız ağzınıza gelen gaz tadını anımsatmak isterim. Çakmak alevinin ucu ile yakılan sigarada bu koku ağzınıza gelmez.) Çakmak alevinin ucu ile ısıtılan bir nesnede daha az is oluşurken, çakmağı nesneye fazlaca yaklaştırır alevin orta kısmı ile ısıtmayı deneyecek olursak daha fazla is oluştuğunu görebiliriz. Küçük alev çıkaran bir çakmak kullandığımızda kar kütlesine alevi fazlaca yaklaştırmak zorunda kaldığımızda is oluşma olasılığı da artmaktadır. Halbuki uzun, güçlü bir alev çıkaran ve uzak mesafeden iş görebilen çakmak ile aynı sıkıntıyı yaşamıyoruz.

 Alevi nesneye fazlaca yaklaştırdığımız zaman o bölgede bulunan oksijenin azalmasına sebep olduğumuz için artan karbondioksit ile tam manası ile yanmaya fırsat bulamayan bütan gazının artıkları sayesinde is-kurum oluşması kaçınılmazdır.



 İlk kullandığımız çakmak, güçlü bir alev püskürtme özelliğine sahipti. Alev dik bir çizgi halinde güçlü ve kararlı bir şekilde kar kütlesine vuruyor. Ancak videolarda gördüğümüz kadarı ile insanlar genelde basit çakmaklar ile deneme yapıyorlar ve bu çakmakların alev çıkarma beceriler bir mum yanışından hallice. Bu iki alev tipine göre erimede bazı farklılıklar ortaya çıkması doğal olacaktır.

YANIK PLASTİK KOKUSUNUN SEBEBİ NE

Peki ya yanık plastik kokusu? Bu da tamamen is ve çakmak gazı ile alakalı. Isıya dayanıklı bir cam parçasını çakmak ile ısıtmayı denediğimizde oluşan is lekesi parmak ile kolaylıkla silinebilir. Ancak koklamayı deneyecek olursanız camın islenmiş kısmından yanık plastik kokusu geldiğine tanık olabilirsiniz. Bu sebepledir ki, kar üzerinde oluşan is koklandığında burnumuza gelen yanık plastik kokusu, elinizde tutmakta olduğunuzu kar kütlesinin içeriği ile alakalıdır diyemeyiz.



Kaynak: odatv.com / Şıvan Okçuoğlu