Seçim öncesi yurttaşa “SGK borcun var” diyerek oy kaybetmek istemeyen AKP’nin, prim borçları tebligatlarının büyük bir bölümünü göndermediği iddia edildi.
Yurttaş ancak hastaneye gitiğinde borcunun olduğundan haberdar olabiliyor. Yurttaşın toplam borcunun 10 milyon lirayı bulduğu vurgulanıyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) 5.3 milyon yurttaşın ödemesi gereken borç toplamı 10 milyar lira. 5.3 milyon yurttaştan 3.5 milyonunun borcundan hiç haberi yok.
4.5 aydır borcunu bir şekilde öğrenip Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na gelir testi yaptıranların toplam sayısı sadece 153 bin.
Önümüzdeki 1 ay 10 günde yani 30 Mart’a kadar, 5 milyon 147 bin yurttaşın gelir testi yaptırması gerekiyor.
TEBLİGATLAR GÖNDERİLMİYOR
AKP hükümeti tarafından Torba Yasa kapsamında çıkarılan ve ardından yapılandırılan genel sağlık sigortası (GSS) prim borçlarını yurttaş öğrenemiyor çünkü tebligatlar yurttaşa gönderilmiyor.
Tebligatı almayan yurttaş borcundan haberdar olmadığı için gelir testi yaptırmıyor. 1552 sayılı yasada yeniden yapılandırmanın son tarihi 30 Mart 2015 olduğu için o güne kadar gelir testi yaptırıp borcu olanlar borcunu taksitlendirmez ise borçlarına yüzde 10 oranında faiz işletilecek.
Prim borçlarını öğrenmenin iki yolu var; ya Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından tebligat gönderilmesi ya da internetten öğrenilmesi.
HASTANELERDE BÜYÜK ŞOK
Ancak Türkiye’de birçok kişinin hâlâ internet kullanmadığı için bu yolla borcunu öğrenemediğini söyleyen Türk-İş Sosyal Güvenlik Uzmanı Celal Tozan, “Yurttaş hastaneye gittiğinde ‘Borcunuz var, önce onu ödeyin sonra sağlık hizmeti alabilirsiniz’ dendiği zaman borcu olduğunu anlıyor. Sistem zorunluluk esası uygulamasına dayanıyor” dedi.
Seçim öncesi hükümetin yurttaşı devlete olan borcuyla yüzleştirerek oy kaybetmemek için tebligatların yarıdan fazlasını tebliğ etmediğini söyleyen CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, “Sadece Bağ-Kur borcu olduğu için sağlık sisteminden yararlanamayan 1 milyonun üzerinde insan var” dedi.
Bakanlığa göre 3.5 milyonun henüz borcundan hiçbir şekilde haberi olmadığını söyleyen Kuşoğlu, “Genel sağlık sigortası sistemi çöktü” dedi.
BİR AY 10 GÜN KALDI
Bunların yanı sıra gelir testi yaptıranların aylık geliri 378 liranın altında çıkarsa ya da 4 kişilik bir ailenin aylık toplam geliri 1512 liranın altındaysa bu kişiler sigorta primi ödemeyecek ve tüm borçları silinecek. Primini devlet ödeyecek.
Torba yasayla SGK’ye ait borçların yeniden yapılandırılması kapsamında, 30 Nisan 2014’ten önceki Bağ-Kur, SSK, genel sağlık sigortası idari para cezaları da dahil tüm prim borçları, gecikme zammı, gecikme faizi var.
Bakanlar Kurulu’nun 30 Mart 2015’ten sonra süreyi 6 ay uzatma yetkisi olduğunu söyleyen uzmanlar, mağduriyetlerin önlenmesi için tebligatlar ulaşmasa da bir an önce gelir testi yaptırılmasını öneriyor.
Çıkan borçlar 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödenebilecek ancak taksitler her ay değil, iki ayda bir ödenecek. İlk taksidin 30 Nisan ödenmesi gerekiyor.
Bu tarihe kadar borcun tamamını ödeyenler borcun aslını ödeyecek ve faiz ya da da masraf ödemek zorunda kalmayacak.
Kimler gelir testi yaptıracak:
* Hiçbir Sosyal Güvenliği olmayanlar.
* Yeşil Kartlılar.
* Kısmi Süreli Çalışanlar (part time çalışanlar).
* Öğrenciler (25 yaşını doldurmuş üniversite öğrencileri).
* Zorunlu sigortası sona erenler.
* SGK prim borçları, sgk.gov.tr adresine girip, ‘GSS Prim borçlarınızı yapılandırıyoruz’a basıp, çıkan sayfanın en altında ‘Genel sağlık sigortası tescil ve borç durumunuzu öğrenmek için tıklayın’a basıp kimlik bilgilerini girerek öğrenilebiliyor.
Kaynak: Ayşegül Altın / Cumhuriyet