Ayşegül KASAP | RÖPORTAJ | KARŞI GAZETE

Enflasyon'un beklentilerin üzerinde çıkması ardından Merkez Bankası ara toplantıyı iptal ederek faiz indirimine gitmeyeceğinin sinyalini verdi.

Bu durumun ne anlama geldiğini Karşı Gazete olarak Ekonomi uzmanı Süleyman Yaşar’a sorduk.

Erdoğan’ın ‘Faiz inmeli’ açıklamalarının seçim öncesi sahte bir gösteri olduğuna vurgu yapan Yaşar, işin aslını Karşı Gazete’ye anlattı.

İşte Ekonomi uzmanı Süleyman Yaşar’ın Karşı Gazete’ye yaptığı o açıklamalar…

Merkez Bankası, enflasyon açıklaması ardından ara toplantıyı iptal etti. Merkez Bankası’nın bu hamlesini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu durumda zaten faiz indirmesi mümkün değil. Çünkü Ocak ayı enflasyon beklentileri 0.70 iken 1.1 çıktı. Hatta 0.50, yarım puan bekleyenler bile vardı. Beklentilerinin çok üzerinde çıktı. Zaten Merkez Bankası 1 puanlık düşüş olunca toplantı yapacağını söylemişti. Merkez Bankasının, enflasyonun yüksek çıkmasıyla faiz indiriminden de vazgeçtiğini gösteriyor bize.

Erdoğan’ın “Enflasyon düşerse, faiz düşer mantığı yanlış” açıklamasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Cumhurbaşkanı işletme maliyeti açısından ele alıyor ama biliyorsunuz iktisat teorisinde enflasyonla faiz arasında yakın bir ilişki var. Dolayısıyla siz enflasyonu düşürmek istiyorsanız, faizleri 1-2 puan enflasyonun üzerinde, reel faiz seviyesinde tutmanız gerekiyor.

HÜKÜMETE GÜVEN YOK

Mevcut ortamda baktığımız zaman şu an ekonomide kaotik de bir durum var. Özellikle, hükümete güven ve büyüme hızında önemli düşme var.

Bunun yanında dolarda önemli hareketlenmeler var. Son 2 ayda yüzde 10 değer kaybetti. Dolaysıyla bu ortamda zaten hükümete güven yok, faiz indirimine gitmek doları daha çok yukarı götürür. Bu da pek çok şirketin açık pozisyon nedeniyle pek çok şirketin iflas etmesine enden olabilir.

MERKEZ BANKASI CUMHURBAŞKANI’NI DİNLEMEYEREK DOĞRU YAPTI

Çünkü Türkiye’nin kısa vadeli dış borçları 138,7 milyar dolar, buna karşı döviz rezervleri 127 milyar dolar. Merkez Bankası cumhurbaşkanını dinlemeyerek doğru yaptı, aksi takdirde döviz piyasasında kaotik bir ortam olur.

DOLARIN FİYATI 2,5 LİRAYI GEÇEBİLİR

Cumhurbaşkanı, seçim öncesi paranın fiyatı olan faizi düşürüp ekonomiyi canlandırmak istiyor. Politikacıların normal talepleridir. Ama mevcut koşullarda bunu yaptığını zaman döviz çok yukarıya doğru gidebilir. Doların fiyatı 2,5 lirayı geçebilir.

Dolayısıyla Merkez Bankası bunu göze alamadı. Faizi indirip doların 2,5 lirayı geçtiği takdirde ekonomi daralacaktır. Bu da aslında siyasetçinin isteğinin tersine sonuçlar doğrulabilir. Dolaysıyla mevcut değişkenlere baktığımızda Merkez Bankasının bu hareketi doğrudur.

Yiğit Bulut’un “Faiz artışı sadece iç dinamiklerin fiyat artışlarına endekslenmemelidir” söylemini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bunlar söylenebilir. Politikacının tarafından söylenen, bir takım ileri sürülen tezler. Fakat realiteye baktığımızda durum öyle değil. 

FAİZ İNERSE KENDİLERİNE BÜYÜK ZARAR VERİR

Yani, Merkez Bankası bu koşullarda faiz indirdiği takdirde paranın fiyatını ucuzlatacağım derken döviz fiyatları çok yukarı çıkacağı için ekonomide daralmaya neden olabilir.

SEÇİM ÖNCESİ SAHTE GÖSTERİ

Koşullar Merkez Bankası’nın indirimine uygun değil. İndir dendiği takdirde, döviz çok yukarı gideceğinden kendilerine büyük zarar verecektir.

Kendilerine zarar vereceklerini ön göremiyorlar mı peki?

Bu gerçekçi bir kavga değil. Seçim öncesi bir gösteri gibi, kayıkçı kavgası gibi sahte bir kavga olarak değerlendirebiliriz.

Dolar Merkez Bankası’nın açıklamasından sonra düştü, bu uzun soluklu bir durum mu?

Değil çünkü şu anda zaten ihracatta yüzde 10 civarında düşmüş durumda. Dolayısıyla döviz fiyatlarında yukarıya doğru bir gidiş olacak. Burada sadece Türkiye’nin iç dinamikleri değil, FED’in Haziran ayındaki faiz artırımı etkisi de rol oynayacak.

DÖVİZ FİYATLARI ARTACAK

Bir de seçimler var, bunlar da iç dinamiğin belirlediği bir takım unsurlar… Özetle, hem iç dinamik hem dış dinamik, Türkiye’nin döviz rezervlerinin yetersiz olması, kısa vadeli dış borçlarının yüksek olması nedeniyle döviz fiyatlarının artacağını söyleyebiliriz.

Bu son durum halka nasıl yansıyacak?

Enflasyon yüksek çıktı.  Merkez Bankası’nın faizi indirip indirmemesinin de şu an bir önemi yok.  Merkez Bankası en son açıklamasında yıllık enflasyon hedefi için 5,5 demişti.  Bu durumda 5,5 hedefinin tutmayacağını söyleyebiliriz. Yani burada, halkın yararına bir gelişme söz konusu değil.

ENFLASYON DAHA DA YÜKSELECEK

Bu durum enflasyonun bize yükseleceğini gösteriyor. Daha ilk ayda enflasyonun 1,1 çıkması hedefin tutmayacağını gösteriyor. İlk ay 1,1 çıkıyorsa hedefin tutmasında soru işaretleri yaratıyor demektir. Çünkü Merkez Bankası’nın beklentisi 0.70’di. Bunun üzerinde çıkıyor. O zaman, 5,5 enflasyon hedefinde daha ilk ayda 1,1 çıkıyorsa, yıllık 5,5 nasıl tutturacaksınız?
 
ÖZEL HABER | KARSIGAZETE.COM.TR